SAMOOCENA, OCENA WZAJEMNA, REFLEKSJA
Schematy i cykle refleksji
Schemat refleksji Bortona (3C czyli 3xCo)
Co (mam)? [oryg. What?]
Co (z tego wynika)? [oryg. So what?]
Co (dalej) (mogę począć)? [oryg. Now what?]
Co?
Poziom: opis i samoświadomość.
Wszystkie pytania zaczynają się od słowa Co
____________Przykładowe pytania
Co się zdarzyło?
Co zrobiła/em?
Co zrobili inni?
Co próbowała/em osiągnąć?
Co w tym doświadczeniu było dobrego?
Co w tym doświadczeniu było złego?
Co z tego?
Poziom: analiza i ewaluacja.
Zastanawiamy się głębiej, co kryje się za doświadczeniem.
____________Przykładowe pytania
Co w tym doświadczeniu było ważnego?
(Zatem) jaka jest jego waga?
(Zatem) czego jeszcze powinnam/powinienem się dowiedzieć na ten temat?
(Zatem) czego się nauczyła/em?
Co dalej?
Poziom: synteza
Budujemy na poprzednich poziomach refleksji aby móc rozważyć możliwe alternatywne przebiegi doświadczenia oraz zaplanować ewentualne dalsze kroki.
____________Przykładowe pytania
Co teraz muszę zrobić?
Co teraz powinnam/powinienem zrobić?
Co teraz mogłabym/mógłbym zrobić?
Jakie mogą być następstwa/konsekwencje tych działań?
Schemat refleksji KWL
KWL, to skrót od I Know - I Wonder - I Learned (Wiem - Zastanawiam się - Nauczyła/em się)
Rady
Uczniowie powinni otrzymać albo trzy oddzielne karty, albo jedną trójdzielną (w tym drugim przypadku poleć uczniom złożyć kartkę na trzy części).
Kolory nie są konieczne, ale są wskazane (stale stosowane te same oznaczenia kolorystyczne bardzo ułatwią uczniom skupienie się na treści poszczególnych etapów refleksji). Można użyć kolorowych kartek; w przypadku druku na białych kartkach dla oszczędności można użyć tylko kolorowych pasków w nagłówku każdej części. Ważne, żeby kolory były zawsze te same.
Zbierz karty uczniów kiedy wypełnią pierwsze dwie części. Odetnij trzecią część i wręcz im na końcu zajęć. Oczywiście uczniowie mogą sami oderwać trzecią część karty.
Dobrym pomysłem jest zrobienie podsumowania z całą grupą zanim poprosisz uczniów o indywidualne wypełnienie części “Nauczyła/em się”.
Przypomnij uczniom, że ich refleksja podlega ocenie (chyba że zaplanowała/eś inaczej).
Wzór karty refleksji KWL
Ewaluacja
...to systematyczne badanie wartości albo cech konkretnego programu, planu, działania (eksperymentu) bądź obiektu (np. programu nauczania, rozwiązania technicznego,...) z punktu widzenia przyjętych kryteriów, w celu jego usprawnienia, rozwoju lub lepszego zrozumienia.
c.d.n.
Cykl refleksji Gibbsa
6-etapowy cykl Gibbsa (rys. obok)
Etap 1. Kontekst (Description of the event)
wersja skrócona: opisz zdarzenie, wyjaśnij kto jeszcze w nim uczestniczył, co próbowała(e)ś osiągnąć, co się wydarzyło;
wersja pełna: opisz szczegółowo wydarzenie, którego dotyczy refleksja (w tym: gdzie była(e)ś, kto jeszcze, co robiła(e)ś, co robili inni, jaki był kontekst wydarzenia, co się wydarzyło, jaka była twoja w tym rola, jakie były role innych, jakie były rezultaty.
Etap. 2: Myśli i uczucia (Feelings and Thoughts (Self awareness))
Etap 3: Ewaluacja (Evaluation)
Etap 4: Analiza (Analysis)
Etap 5. Konkluzja, synteza, możliwe alternatywy (Conclusion, Synthesis)
Etap 6: Plany na przyszłość (Action plan)
Alternatywny cykl Gibbsa
Context
Describe what has happened.
Write a description of the event/happening.
Explain who was involved, what you were trying to achieve, what happened.
Thoughts
What were you thinking at the time (Important to journal your thoughts at the time)
What were you thinking afterwards?
Feelings
What were your feelings or emotions at the time?
Were you feeling positive or were you experiencing negative feelings?
How did you feel about things afterwards?
Evaluation
How did things go?
Did they go well or were there problems and if there were, were you able to resolve them?
Analyse
Try to identify the factors that affected the outcome?
What helped and what proves a hindrance?
Can you make sense of why certain things happened?
What were you trying to achieve?
Can you make sense of this experience in the light of past experiences and future practices?
Reframe
What might you have done differently?
What other choices did I have?
Could you have adopted an alternative strategy or approach?
Could you dome something to lessen the possibility of negative events?
Future Action
What will you do in this kind of situation in the future?
How do you feel about this experience now?
What have you learnt?